NVP  
Jeugdzorg Nederland  
Nederlands Jeugdinstituut  
 
Nazorg en relatiebeheer pleegouders
Deelsessie landelijke bijeenkomst Actieonderzoek continuïteit pleegzorg, 23 juni 2020

Door Sylvia van de Cappelle en Marrit Mooibroek
De actieonderzoekers van William Schrikker Gezinsvormen (WSGV) en Jeugdhulp Friesland (JHF) delen in deze sessie hun inzichten en ervaringen met het inzetten op het verbeteren van de nazorg aan pleeggezinnen. Nazorg wordt door beide organisaties gezien als een belangrijk onderdeel van kwaliteit van de zorg aan pleegouders en pleegkinderen. Het landelijke onderzoek 'Waarom stoppen pleegouders' was een belangrijke motivator om hier extra op in te zetten als onderdeel van het actieonderzoek.
JHF heeft de ervaring dat ze al een module hadden voor nazorg maar dat deze te specialistisch bleek waardoor het te weinig werd ingezet of alleen in écht moeilijke situaties. Het doel is om nazorg nu breder en laagdrempeliger aan te bieden. Bij WSGV was de kwaliteit en omvang van de geboden nazorg voorheen te afhankelijk van de inzet van de pleegzorgwerker. De organisatie heeft nu een werkwijze ontwikkeld waardoor het voor medewerkers duidelijk is dat het bieden van nazorg onderdeel is van de pleegzorgbegeleiding en hoe hieraan vorm te geven.

Doelstelling

Doelstelling van de beide organisaties met dit deel van het actieonderzoek is om:
  • Meer aandacht te creëren voor de emotionele kant van het beëindigen van een pleegzorgtraject in plaats van te veel de focus op de praktische afwikkeling te leggen;
  • Meer aandacht te creëren voor alle gezinsleden in plaats van alleen de pleegouders. Ieder gezinslid gaat weer op een andere manier om met een verlieservaring. Daar moet ruimte voor zijn;
  • Duidelijke handvatten te bieden voor pleegzorgwerkers waarmee zij invulling kunnen geven aan de nazorg;
  • Meer ruimte te creëren voor maatwerk om te kunnen inspelen op de specifieke behoeften van het betreffende gezin;
  • Te voorkomen dat: 1. het pleeggezin nogmaals een breakdown meemaakt én dat 2. pleegouders volledig besluiten te stoppen met het pleegouderschap.

Dilemma's

Er zijn ook dilemma's die de beide organisaties tegen komen bij het inzetten op het verbeteren van de nazorg aan pleeggezinnen. Een paar van de genoemde zijn:
  • Financiering. Is er binnen het huidige tarief voor pleegzorg wel voldoende ruimte om in te kunnen zetten op nazorg? Hoe ga je om met verschillen tussen de regio's op dit vlak?
  • Implementatie. Hoe zorg je ervoor dat de werkwijze de je beschreven hebt ook gebruikt gaat worden in de praktijk? Specifiek bij WSGV speelt: hoe zorg je dat het in het hele land geïmplementeerd wordt?
  • Drempel. Hoe ga je om met de schroom of terughoudendheid die soms bij pleegzorgwerkers ervaren wordt om echt met de emotionele kant van het verlies en de verwerking om te gaan.
Deze dilemma's zijn ook nog kort in de groep besproken. Er werd gesignaleerd dat er een groot verschil in behoefte kan zijn tussen verschillende gezinnen. De beschreven werkwijze lijkt dan nog best beperkt voor die gezinnen waar echt veel aan de hand is. Hoe ga je daarmee om? Waar eindigt je zorgplicht als pleegzorgorganisatie?

Een ander dilemma ging over de rol van de pleegzorgwerker. Zeker in situaties waar het voor het pleeggezin erg pijnlijk is hoe het einde van de plaatsing gelopen is kan het soms goed zijn om een neutraler persoon de nazorg te laten bieden in plaats van de pleegzorgwerker die direct betrokken was in het gezin.
NVP  
Jeugdzorg Nederland  
Nederlands Jeugdinstituut  
...